დენგეს ცხელება
დაავადების აღწერა
დენგეს ცხელების მილიონობით შემთხვევა ფიქსირდება მთელ მსოფლიოში ყოველწლიურად. ცხელება ხშირია სამხრეთ–აღმოსავლეთ აზიასა და დასავლეთ წყნარი ოკეანის კუნძულებზე. დაავადება გახშირდა სამხრეთ ამერიკასა და კარიბის ზღვაშიც.
მკვლევარები მუშაობენ ვაქცინის აღმოსაჩენად. ამ დროისათვის, საუკეთესო პრევენცია კოღოებთან კონტაქტის შემცირებაა იმ ადგილებში, სადაც ცხელება გავრცელებულია.
გამომწვევი მიზეზი
დენგეს ცხელების გავლის შემდეგ, ვითარდება იმუნიტეტი ვირუსზე, მაგრამ არა ვირუსის სამ სხვა ტიპზე. დენგეს მძიმე ცხელების განვითარების რისკი (ჰემორაგიული ცხელება) იზრდება მეორედ ან მესამედ ინფიცირების შემთხვევაში.
სიმპტომები
მრავალ ადამიანს, განსაკუთრებით მოზარდებსა და ბავშვებს, შესაძლოა სიმპტომები საერთოდ არ ჰქონდეს მსუბუქი ცხელების დროს. როცა სიმპტომი ჩნდება, ეს ძირითადად ინიფიცირებიდან (კოღოს ნაკბენიდან) 10 დღეში ხდება. ნიშნები და სიმპტომებია:
- ძლიერი ცხელება, 41 გრადუს ცელსიუსამდე
- თავის ტკივილი
- კუნთების, ძვლების, სახსრების ტკივილი
- ტკივილი თვალებს უკან
შესაძლოა გამოვლინდეს:
- გავრცელებული გამონაყარი
- გულისრევის შეგრძნება და ღებინება
- იშვიათად, მცირე სისხლდენა ღრძილებიდან ან ცხვირიდან
ავადმყოფთა უმეტესობა გამოკეთდება დაახლოებით 1 კვირაში. ზოგჯერ, სიმპტომები მძიმდება და სიცოცხლისათვის საშიში ხდება. ზიანდება სისხლძარღვები და მცირდება თრომბოციტების რაოდენობა სისხლში. ეს იწვევს:
- სისხლდენას პირისა და ცხვირის ღრუდან
- ძლიერ ტკივილს მუცლის არეში
- ხანგრძლივ ღებინებას
- კანქვეშა სისხლდენას, რომელიც გავს ჩალურჯებას
- ფილტვების, ღვიძლის ან გულის პრობლემებს
როდის მივმართოთ ექიმს
თუ ახლახანს იმოგზაურეთ რეგიონში, სადაც დენგეს ცხელება გავრცელებულია და აღგენიშნათ ცხელება, მიმართეთ ექიმს.