მილიარია

დაავადების აღწერა

მილიარია, ოფლგამონაყრის სახეობა, არ გვხვდება მხოლოდ ჩვილებში. მილიარია შეიძლება შეგვხვდეს ზრდასრულებშიც, განსაკუთრებით ცხელ, ნესტიან ამინდში.

მილიარია ვითარდება, როდესაც დახშობილი ფორები (ოფლის სადინარი) აკავებენ ოფლს კანქვეშ. სიმპტომები მერყეობს ზედაპირული ბებერებიდან ღრმა, წითელ შესიებებამდე. მილიარიის ზოგიერთი ფორმა ჩხვლეტის გრძნობით და ქავილით ხასიათდება.

მილიარია ზოგადად თავისით ქრება. მილიარიის მწვავე ფორმებს სამედიცინო დახმარება სჭირდება, თუმცა სიმპტომების შესამსუბუქებლად საუკეთესო გზა კანის გაგრილებას და ოფლიანობის თავიდან არიდებაა.

გამომწვევი მიზეზი

მილიარია ვითარდება ოფლის სადინრების დახშობის შედეგად. აორთქლების ნაცვლად ოფლი იჭედება კანქვეშ და იწვევს ანთებას და გამონაყარს.

ყოველთვის არ არის ცხადი რა იწვევს ოფლის სადინრების დახშობას, თუმცა შემდეგი ფაქტორები ამაში როლს თამაშობენ:

• ჩამოუყალიბებელი ოფლის სადინრები. ახალშობილის ოფლის სადინრები ბოლომდე ჩამოყალიბებული არაა. ისინი შეიძლება უფრო ადვილად გასკდნენ და შეაკავონ ოფლი კანქვეშ. მილიარია შეიძლება განვითარდეს სიცოცხლის პირველ კვირაში, განსაკუთრებით თუ ბავშვი ინკუბატორშია, ბევრი აცვია ან სიცხე აქვს.
• ტროპიკული კლიმატი. ცხელ, ნესტიან ამინდა შეუძლია გამოიწვიოს მილიარია.
• ფიზიკური დატვირტვა. ინტენსიურ ვარჯიშს, დიდხანს მუშაობას ან ნებისმიერ მოქმედებას, რომელიც ჭარბ ოფლიანობას იწვევს, შეუძლია გამოიწვიოს მილიარია.
• გადახურება. ნებისმიერ გადახურებას – ზედმეტად თბილად ჩაცმას ან ელექტრო საბნის გამოყენებას – შეუძლია მილიარიის გამოწვევა.
• გახანგრძლივებული წოლა ლოგინში. მილიარია აგრეთვე უვითარდებათ ადამიანებს, რომლებსაც დიდხანს უწევთ ლოგინში წოლა, განსაკუთრებით თუ მათ აქვთ სიცხე.

სიმპტომები

ზრდასრულებს მილიარია ძირითადად უვითარდებათ კანის ნეკეცებში და ტანსაცმლის ხახუნის ადგილას. ჩვილებში, გამონაყარი ძირითადად გვხვდება კისერზე, მხრებზე და მკერდზე. იგი აგრეთვე შეიძლება შეგვხვდეს იღლებში, იდაყვებზე და საზარდულში. 

მილიარიის ტიპები

მილიარია დაყოფილია ტიპებად იმის მიხედვით, თუ რა სიღრმეზეა დახშობილი ოფლის სადინრები. ყველა ტიპს განსხვავებული ნიშნები და სიმპტომები აქვს.

• ყველაზე მსუბუქი ფორმა (მილიარია კრისტალინა) აზიანებს კანის ზედა ფენის ოფლის სადინრებს. ამ ფორმას ახასიათებს გამჭვირვალე, სითხით სავსე ბებერები და ამობურცულობები (პაპულები) რომლებიც ადვილად სკდებიან.
• მეორე ფორმა, მილიარია რუბრა, გვხვდება უფრო ღრმად კანში. ნიშნები და სიმპტომები არის წითელი ამობურცულობები და ქავილის ან ჩხვლეტის შეგრძნება დაზიანებულ არეში.
• იშვიათად, სითხით სავსე ბუშტები (ვეზიკულა) მილიარია რუბრას დროს შესივდებიან და ივსებიან ჩირქით (პუსტულა). ამ ფორმას ეწოდება მილიარია პუსტულოზა.
• მილიარიის უფრო იშვიათი ფორმა (მილიარია პროფუნდა) აზიანებს დერმას, კანის ყველაზე ღრმა შრეს. შეკავებული ოფლი საოფლე ჯირკვლებიდან ჟონავს კანში და იწვევს მკვრივი, კანისფერი დაზიანებების განვითარებიას, რომლებიც ხორკლებს გვანან.

როდის მივმართოთ ექიმს

მილიარიას ძირითადად კანის გაგრილება და მაღალი ტემპერატურისგან თავის არიდება შველის. მიმართეთ ექიმს, თუ თქვენ ან თქვენს შვილს სიმპტომები რამდენიმე დღეზე მეტხანს გაგიგრძელდათ, გამონაყარი გიუარესდებათ ან ხედავთ ინფექციის ნიშნებს, როგორებიცაა:

• გაზრდილი ტკივილი, შესიება, სიწითლე და სიმხურვალე დაზიანებული არის გარშემო
• დაზიანებიდან ჩირქის გამოჟონვა
• შესიებული ლიმფური კვანძები იღლიებში, კისერში და საზარდულში
• ცხელება და შეციება